Yeteneklere dokunabilmek
Eğitim sistemlerine ironik açıdan bakan bir hikâyedir bu: Hayvan dostlarımız bir araya gelip, okul kurmaya karar verirler. Her türlü koşul oluşturulduktan sonra sıra müfredatı belirlemeye gelir, bu aşamada tüm hayvanlardan tek tek görüşler alınır: Kuş uçma dersi ister, balık yüzme dersi; tavşan da ben koşma dersi isterim der. Sıra yılan balığına gelir, benim için fark etmez der yılan balığı, istediğiniz dersi koyabilirsiniz. Konular belli bir aşamaya geldikten sonra sınavlar başlar. Uçma dersinde birinci olan kuş, sıra yüzme dersine geldiğinde kanatlarını kaybeder. Balık yüzer ama uçamaz, tavşan koşuda birincidir, uçmaya çalışırken bacaklarını kırıp, koşma yeteneğini kaybeder. Okulun birincisi beyni az gelişmiş yılan balığı olur; çünkü dersleri yarım yamalak tamamlamıştır.
Günümüzde bu tür programlar uygulayan okullardan mezun olan bireylerin durumunu çok güzel özetleyen bir anlatıdır bu. Öğrencilerimiz yeteneklerini ortaya çıkartıcı ve geliştirici bir eğitim ortamından yoksun kalmaktadırlar. Günümüz toplumunda özgür bir bireyin en önemli gelişim görevlerinden biri de meslek seçimidir. Bireyin ilgi yetenek ve değerleri doğrultusunda akılcı ve gerçekçi kararlar alabilmesi, kendisine en uygun mesleği seçebilmesi ona uygulanan rehberlikle doğru orantılıdır. Meslek seçimi bireyin yaşamında verdiği en önemli kararlardan biridir. Birey mesleğini seçerken, aslında kiminle evleneceğini, nerede yaşayacağını nasıl bir evde oturacağını da seçmektedir.
Teknolojinin devreye girmesiyle birlikte, meslek çeşitliliğinin artması da seçim yapmayı zorlaştırmaktadır. Endüstrileşmenin doğal sonucu olan iş bölümü gereğince, gençleri meslek seçimine hazırlama işini üstlenmesi gereken okullar bu konuda yetersiz kaldıklarından onların yerini doldurmaya çalışan bazı kurumlar ortaya çıkmış, okulun rolünü üstlenir hale gelmişlerdir. Bu bağlamda gençlerin meslek seçimine yönelik okula ve rehberlik birimlerine büyük iş düşmektedir.
Dünya Ekonomik Forumu tarafından yayınlanan rapora göre, “bugün ilköğretime devam eden ya da başlayacak olan çocukların %65'i sonuçta henüz mevcut olmayan tamamen yeni iş kollarında çalışmaya başlayacak. Çocuklarımızın ve ailelerin geleneksel meslekler dışındaki yeni iş kollarından pek de haberdar olmadıklarını gözlemliyoruz. Hastaneler artık kalp damar uzmanı aramak yerine her damarın uzmanını aramaya başladılar. Böyle olunca gençlerin artan meslek çeşitliliği hakkında bilgi sahibi olmaları, ilgi ve yeteneklerini fark ederek mutlu olabilecekleri mesleklere yönelmeleri ve bu alanda kariyer yapabilmelerine fırsat bulabilmeleri için okulların ve rehberlik servislerinin acilen devreye girmesi önemli hale gelmektedir. Yapay zekâ teknolojisinin yükselişi ile birçok insan gücü isteyen işin yerini gelecekte robotların alacağı bunun da işsizliği tetikleyeceği düşünülüyor. Elon Musk bunun için “Küresel Vatandaşlık Geliri” adını verdiği bir öneri ile çıkıyor karşımıza. Yani devletin veya bir kurumunun, her vatandaşa insansız üretimlerden kazandıklarından sabit ücret verdiği bir sistemden söz ediliyor.
Çok eskiden iyi bir üniversiteden derece ile mezun olmak iş bulmanın ve kariyerin garantisi sayılırken günümüzde bu kuralların işe yaramadığı, üniversite derecesi veya 4,00 not ortalamasına sahip olmanın kişilerin gerekli becerilere sahip olduğu anlamı taşımadığı tartışılmakta. Artan işsizlik ve rekabetle birlikte, küreselleşme ve yeni teknoloji gerektiren endüstriler sonucu bir işi güvence altına almak zorlaşmakta, yaratıcılığın, farklılaşmanın ve meta biliş düşünmenin önemli bir güç haline geldiği görülmektedir.
Bu nedenle öğrencilerin, anlamlı kariyerlere girmelerini sağlamak için doğru araçlara sahip olmaları gerekir. Akademik yollara odaklanan günümüz eğitim programları öğrencileri iş piyasası için ihtiyaç duyulan becerilere yeterince hazırlamıyor. Öğrencileri geleceğe hazırlanmak için, onları bu alanda bilgili, endüstrinin içinde bulunduğu trendleri takip eden yetkin insanlarla baş başa bırakmanın deneyim kazanmaları açısından önemli olduğunu düşünüyoruz.
Sevgiyle kalın.
saglisolluhaber.com
